Türkiye Afganistan Özbek, Türkmen türklerine özel bir statü tanıması lazım

Afganistan’ın kuzeyinde yer alan birçok kaynakta tirbendi Türkistan, Türkistanı Sagir, cunubi Türkistan gibi adlarla anılan bölge yaklaşık olarak 1500 yıldır Türk yurdu olarak biliniyor.

Bölgede günümüze esasen Özbek ve Türkmen Türkleri yaşamaktadır. Özbekle ülkede üçüncü sırada yeralırken Türkmenler ise dördüncü büyük etnik topluluktur.

Geçtiğimiz son yüzyılda ülkedeki başta totaliter yönetim ve iç kargaşalardan dolayı Türk toplulukları ana dillerinde eğitim almasına zemin hazırlanmamıştır. Büyük şairleri Ali Şir Nevai, Hüseyin Baykara günümüzdeki Asadullah veleci, Abdülmetin Ankhoyi, gibi birçok Türk edip ve şairin yetiştiği bu coğrafyada Türkçe son yüzyılda varlığını sürdürerek şuan yoğun oldukları bölgelerde ana dillerinde eğitim alabilmektedir.

Afganistan’da Özbeklerinin tarihi klasik doğu Çağatay Türkçesinin mirası olarak halen dahi şiir dilinde ve eski Osmanlı Türkçesi ile geleneği sürdürmektedir. Afganistan’daki Özbek ve Türkmen Türkleri Arap alfabesi kullanmaktadır.

Afganistan tarih boyunca birçok dizi imparatorluğun sınırlarına dahil edilmiş pek çok devletlerin orduları tarafından geçiş yolu olarak kullanılmış ve aynı zamanda çok sayıda irili ufaklı yerel imparatorlukların ortaya çıktığı Topraklar olmuştur. Orta Asya, Güney Asya, Çin Orta Doğu ve Avrupa’nın büyük merkezlerine bağlanan ticaret yolları ve göçler bu toprakların içine nüfuz etmiş ve farklı dil kültür, politika ve dinlere ait miraslar burada birleşerek birbirine karışmıştır Afganistan çok zengin bir kültür ve medeniyet tarihine sahip olmaktadır.

Bugün Afganistan dediğimiz ülke Güney Türkistandır, bütün tarih boyunca buralarda Türkler yaşamışlardır, ancak 1. CihanHarbinden sonra bazı Afgan kabileleri hindukuş dağlarından inerek buraları işgal edip ülke topraklarında tampon bir devlet kurmuşlardır.

O zaman İngilizler Hindistan’da bulunuyordu, Hindistan bir İngiliz sömürgesiydi, Ruslar da Türkistan’da idi.

İngilizler ve Ruslar doğrudan doğruya kendileri Hudut olmak istememişlerdir. Her ikisi de aralarında zayıf bir tampon devlet bulunmasını o zamanki siyasetlerine dahi uygun görmüşler ve Afganistan kabilelerini kışkırtarak orada bir Afgan devleti kurmuşlardır. Afganistan bulunduğu coğrafyada yüzyıllar boyunca birçok Türk devleti kurulmuş bugün ülke nüfusunun büyük bir kısmını oluşturan Özbek, Kazak Türkmen, Kırgız, Hazara, ve Karakalpak Türkleri Afganistan’ın Kuzey ile hindukuş bölgesinde yaşamaktadır. Çöller Dağlar sır deryası, ovalar ve Çamlık tepelerden değişik bir bitki örtüsüne sahip bu ülkede şartlar bölgeden bölgeye hatta vadiden vadiye bile değişiklik göstermektedir. Afganistan özbekleri genellikle şibirgan, Herat, bağlan, bala murgap, Maymene, serpil. Akça, Mezar-ı Şerif, taşkurgan, katagan, bedahşan, bölgelerinde ve köylerinde, kasabalarında yaşamaktadır.

Aynı şekilde Türkmenlerde kuzeyde şibirgan, Maymana, andkhoy, taşkurgan, Mezar-I Şerif, Akça, illerinde yaşayıp hayatlarını buralarda sürdürmektedir. Yukarıda bahsettiğim gibi birçok sömürge iç karışıklık ve istikrarsızlığa neden olan bu ülke içeride ve dışarıda birçok ülkeye göç vermiş ve hala da göç vermeye devam etmektedir.

Özellikle baskıcı hükümetler Taliban , karzai, Eşraf gani gibi son olarak Taliban’ın Afganistan’a gelmesiyle özellikle kuzeyden Özbek, Türkmen türkleri İran, Pakistan, Türkiye’ye göç etmek zorunda kalmıştır. Ne yazık ki göç ettikleri ülkelerde de bir sürü baskı ve dişlemelere maruz kalarak hayatlarını zor şartlarda geçirmektedir. Bu baskılara Türk devletleri teşkilatı sessizliğe devam etmektedir. Afganistan Özbek ,Türkmen Türkleri Türkiye’yi dost, kardeş ülke olarak göç edip Türk bayrağını, Türk halkını canı gönülden seviyorlar. Bunu Türkiye’deki milliyetçi kökenler zaten anlıyordur, Türkiye iktidarından da istirham ederiz Türkiye’de bulunan Özbek, Türkmen kardeşlerine özel bir statü tanınması ve bu statüye göre bunlara kalıcı oturum izni ve çalışma düzeyinde ki aile fertlerine çeşitli iş imkanı sağlaması lazım.

Tabii ki bunları memur yapsınlar veya daha iyi yerlerde çalışsın demiyoruz, en azından uygun bir olanak sağlayabilirler. Ahmet Kenan Evren 1980 yıllarında Türkiye’nin 7 cumhurbaşkanı olarak geldiğinde o dönemde Afganistan türklerine sahip çıkarak birçok Kırgız türkleri başta olmak üzere Türkiye’nin çeşitli illerine yerleştirip Türk vatandaşlığı vermiştir.

Şu an onlar şanlıurfa, özbek köyünde, Van Erciş’te kimseye zarar vermeden türk bayrağına sarılarak hayatlarını güzel bir şekilde devam ettirmektedir, 1983’te Turgut Özal iktidara geldikten sonra birçok ülkeyi gezerek baskı altında olan Kürt kardeşlerimizi Türkiye’nin çeşitli bölgelerine özellikle Doğu bölgelerine yerleştirerek büyük katkı sağlamıştır. Şu anki sayın cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan türksoylu kardeşlerine eskiden uygulanmış olan şartları göz önüne alarak Afganistan Özbek, Türkmen Türklerine bir takım kolaylıklar sağlayabilir. Türkiye’nin çeşitli köylerine veya bir kentine yerleştirerek onları Türk vatandaşlığa alabilir, bu hem Türk dünyası için gurur verici olur hem Türkiye için gurur verici bir süreç olabilir. Şu anki Afganistan’da devam eden baskıcı totaliter Taliban rejimi devam ettikçe Afganistan Özbek ve Türkmen Türkleri rahat nefes alamayacağı için Türkiye’de bir nebze de olsa rahat nefes alıp bir şekilde yaşamlarını devam etmektedir, bunları zorla yerinden edip zorla Deport etmek veya oturum izinlerini iptal edip gitmelerine mecbur bırakılması bence normal bir durum olmamalıdır. Bir kez daha Türkiye Cumhuriyeti’nden istirham ederiz, bu konuyu ele alarak özel bir komisyon teşkil ederek Türk soylulara sahip çıkılmasını rica ederim.