Kuzey Afganistan’ın Veziristan yapılandırma çabaları

Bildiğiniz üzere, Ağustos 2021’de Taliban örgütünün yeniden sahneye çıkmasının ardından, Afganistan bir kez daha yeni bir siyasi, sosyal, ekonomik, kültürel ve güvenlik krizleri ile ortaya çıktı.

Siyasi anarşi, ekonomik sıkıntılar, yoksulluk ve işsizlik, kitlesel göçler, keyfi tutuklamalar, insanlık dışı işkenceler, intikam ve hükümsüz davalar, kadınlara yönelik baskı, medyaya yönelik ağır kısıtlamalar, komşularla çatışma ve yüzleşme, aşırılığın büyümesi, etnik zorbalık ve insani krizi Afganistan’da Taliban örgütünün yeniden hakimiyetinin ilk sonuçları olarak söyleyebiliriz.

Hatırlatılması gereken önemli bir diğer hassas konu ise ülkede yaşayan tüm etnik grupların ve mezheplerin yakınlaşması ve birliği gerektirirken, ulusal ve uluslararası düzeyde tüm ilgili taraflar ve menfaat sahipleri arasında yapıcı diyalogların oluşmasının önünün açılması ve yeni bir toplumsal sözleşme, demokratik bir siyasal rejim ile meşru ve kapsayıcı bir hükümetin oluşumuna zemin hazırlığı söz konusu iken, maalesef Taliban güç tekelini derinleştirerek, etnosentrik ve ayrımcı politikalar uygulayarak ülkedeki krizleri artırıyor.

Pakistan İçişleri Bakanı ve Taliban grubun sözcüsünün verdiği bilgiye göre Pakistan Tehreek-e-Taliban (TTP) üyelerinin ülkenin kuzeyine yerleştirilmesine ilişkin son açıklamalarında, tarafların bu uğursuz ve insanlık dışı projeyi gerçekleştirme konusunda hemfikir olduklarını göstermek, konunun Pakistan ve Taliban grubu ile ciddi bir şekilde karara alınması ve sonuçlarının resmi olarak ülkenin kuzeyinde yaşayanlar başta olmak üzere Afganistan halkıyla paylaşılmaksızın zorla onların bu topraklara gelmesi oradakileri derinden etkiliyor.

Afganistan Türkleri asırlardır yaşadığı, Tahar, Sarpusl, Şibirgan, Faryab, Samangan vs. gibi vilayetlerde olmak üzere ülkenin kuzey ve kuzeydoğusundaki ata yurdundan zorla göç ettirilmesi ve en önemlisi Pakistan Tehreek-e-Taliban üyelerinin göçmen adı altında planlı ve sistematik olarak yer değiştirmesi konusunda Afganistan İnsan hakları Özel Temsilci Richard Bennett’in Mart 2023 raporunda analiz ve izleme ekibinin yakın tarihli raporunda, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından yaptırımların uygulanması hakkında Afganistan Türklerine büyük haksızlık yapıldığını açıklamasına rağmen Taliban örgütü, yerel halkın zorla yerinden kovulması onların yerlerine TTP terör örgütünün yerleştirilmesi Afganistan Türklerinin hayatını her yönüyle etkileyen, geleceklerini bilinmez ve karanlık hale getiren yukarıda basi geçen olaylar dikkate alındığında ülkede krizlerin daha da artacağı yönünde ve hata yeniden savaş çıkacağı söz konusu olabileceğini aktardı.

TTP, Afganistan’da İslam Emirliği kurma iddiasında bulunan radikal bir örgüttür. Terör örgütü El Kaide’yle yakın bağlarının olduğu bilinen TTP, Peştun milliyetçisi bir yapıya sahiptir.

Afganistan Türklerinin Doğu rönesansının bekçileri olarak bölgenin medeniyet sahasındaki yüksek konumları ve ülkenin tüm siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel gelişmelerindeki yapıcı rollerini göz önünde bulundurarak bu halka yapılan zorbalık, Afganistan tarihinin yüz karası olarak adlandırılacaktır.

Afganistan’ın modern tarihi boyunca etnik zorbalık ve etnik merkezci politikaların başarısızlığa mahkum olduğunu ve etnik ayrışma ve bölünmeden başka bir sonuca yol açtığını vurgulayarak, din, etnik köken, cinsiyet, coğrafi, ırk ve dil ayrımı gözetmeksizin ülkede yaşayan herkesin aynı ve eşit haklara sahip olması gerektiğine inanıyoruz.